45
YVONNE VAN DOORN
De Nederlandsche Vereeniging
van Gezagvoerders bij de Binnen-
vaart breidde zich al snel verder uit,
waardoor er volledig aandacht
gegeven kon worden aan het
onderwijs. “Onder leiding van Ger-
ben de Jong, ook wel de ‘vader van
het schippersonderwijs’ genoemd,
werd er een onderwijscommissie
aangesteld, de voorloper van het
Onderwijsfonds”, zo vertelt Hubens.
En vanaf 1915 werden er door het
land diverse binnenvaartscholen
geopend. Jaren tot zijn pensioen in
1949, maar zelfs ook nog daarna,
bepleitte de voorzitter van het
Onderwijsfonds actief in allerlei
kringen het binnenvaartonderwijs
om een einde te maken aan analfa-
betisme in deze groep. Niet alleen
in deze functie, maar onder meer
ook als voorzitter van de Amster-
damse binnenvaartschool, hoofd-
redacteur van het blad ‘De Binnen-
vaart’ en medeoprichter van de
Schippersraad van de Nederlands-
Hervormde Kerk. Volgens velen zou
hij er met deze enorme betrokken-
heid voor gezorgd hebben dat
zelfs hele families naar school gin-
gen, waardoor het analfabetisme
uiteindelijk sterk afnam. Van thui-
sonderwijs, naar ligplaatsonder-
wijs, naar scholen voor schippers-
kinderen waar kinderen in een
kostgezin werden geplaatst. Met
daarna vanaf 1969 (invoering Leer-
plichtwet) het continu-onderwijs,
de speciale schippersscholen en de
internaten. Het basisonderwijs aan
schipperskinderen heeft veel voor-
uitgang geboekt.
LOVK
Ook voor de allerkleinsten zijn er
tegenwoordig mogelijkheden.
Peuterspeelzalen en kinderdagver-
blijven zijn geen uitzondering
meer. Daarnaast is de Stichting
voor Landelijk Onderwijs aan
Varende Kinderen (LOVK), dit
schooljaar begonnen met een
compleet nieuw onderwijsleerpak-
ket: ‘Voortvarend’. Dit pakket is
gemaakt voor jonge kinderen in de
leeftijd van 4 - 6 jaar. Doel van dit
onderwijsleerpakket is om jonge
(varende) kinderen probleemloos
te laten doorstromen naar groep 3.
Bij ‘Voortvarend’ staat het beteke-
nisvol leren centraal. Dit houdt in
dat de activiteiten plaatsvinden in
een omgeving die voor het kind
herkenbaar is. Bijvoorbeeld: de win-
kel, de dokter, enzovoort. Een
belangrijk accent komt te liggen op
de manier waarop jonge kinderen
leren, namelijk door middel van
ontdekken en spelen. Als kleuters
zich voldoende ontwikkelen tij-
dens hun spel, draagt dat bij aan
hun verdere ontwikkeling en het
leren. Spelen stimuleert de taal- en
rekenontwikkeling, de motorische
ontwikkeling en de sociale vaardig-
heden. Bovendien leren kinderen
tijdens spel de wereld te ontdek-
ken en begrijpen. Spelen gaat ech-
ter niet altijd vanzelf; kinderen
moet geholpen worden om hun
spel op gang te brengen en verder
uit te diepen. Ouders spelen in dit
proces een zeer belangrijke rol. Ver-
der zijn de mentoren van de LOVK
dit schooljaar nog meer gaan
samenwerken met de ouders om
de ontwikkeling van de kinderen
goed in beeld te krijgen. Ouders en
mentoren werken met het obser-
vatie- en registratiesysteem van
KIJK!. KIJK! is een observatie- en
registratiesysteem dat door veel
basisscholen in Nederland gebruikt
wordt. De overdracht van de LOVK
aan de basisscholen wordt hier-
door vereenvoudigd. KIJK! is voor
de LOVK speciaal aangepast, zodat
de ouders de observaties van de
lessen in KIJK! kunnen invoeren.
Door deze intensieve samenwer-
king legt de LOVK samen met de
ouders een stevig fundament voor
de schipperskinderen. En daar
vaart iedereen wel bij!
Beroepsopleidingen
”Sinds de eerste Dagnijverheids-
school voor schippersjongens op 2
september 1938 in Amsterdam is
er wat betreft de beroepsopleidin-
gen in Nederland ook veel veran-
derd”, aldus Hubens. Studenten krij-
gen vandaag de dag tijdens hun
opleiding de beschikking over de
nieuwste technieken op het
gebied van navigatie, communica-
tie en laden. Ook Hubens maakt
hier gebruik van bij het lesgeven.
Hij is immers al 20 jaar met veel ple-
zier werkzaam als radardocent bij
het STC. “Met simulatoren kunnen
levensechte praktijksituaties wor-
den nagebootst. En ze krijgen niet
alleen specifiek onderwijs gericht
op de binnenvaart, maar ook bre-
der op het gebied van manage-
ment en logistiek”. Beroepen als
logistiekplanner, walkapitein of
werken op een verkeerspost zijn
dus ook mogelijk. Studenten kun-
nen op alle niveaus carrière maken
en een plek vinden die het beste bij
ze past. En daarbij worden ze inten-
sief begeleid door de docenten.
Hubens staat letterlijk op met
binnenvaartonderwijs en gaat er
mee naar bed; 150 jongens heeft
hij onder zijn hoede; 365 dagen per
jaar, 24 uur per dag kunnen ze (in
geval van nood) op hem rekenen.
Hij is zogezegd de moderne vader
van het schippersonderwijs. “Een
schitterend beroep waarbij je de
mogelijkheid hebt om je eigen
passie over te dragen aan anderen.
En steeds meer jongeren zijn geïn-
teresseerd in de maritieme sector,
gezien de stijgende lijn van aan-
meldingen ieder jaar. Dit zijn
hoofdzakelijk jongens, maar ook
meisjes schrijven zich sinds een jaar
of tien à vijftien in voor een oplei-
ding. Om te laten zien, dat ook zij
zich kunnen ontwikkelen naar hun
eigen wensen en hun mannetje
kunnen staan in deze toch nog
steeds hoofdzakelijke mannenwe-
reld”.
Jos Hubens: “Sinds 1913 is er veel veranderd”
Toen en nu: 100 jaar binnenvaartonderwijs
Jos Hubens:”365 dagen per jaar, 24 per dag kunnen ze op me rekenen”.
NOVEMBER
Schepen op het Wesel-Datteln Kanaal kregen te maken met veel oponthoud doordat de sluis Friedrichs-
feld diverse malen in storing viel. Het was filevaren en lang wachten voor de sluizen. FOTO C.M.P. KLINK
In Kalkar wordt volgend jaar op 30 september en 1 oktober een
nieuwe beurs voor de binnenvaart georganiseerd onder de
naam Shipping-Technics-Logistics Kalkar. Het moet een Duits-
Nederlands-Belgische beurs worden.
De kinderen van ligplaatsschool Het Zwanenjong namen op dins-
dag 5 november deel aan het Nationaal Schoolontbijt. Zij werden
daarvoor uitgenodigd bij burgemeester Arno Blok van Dordrecht.
FOTO HET ZWANENJONG
Rijkswaterstaat is begonnen met de bouw van de Nieuwe Mep-
pelerdiepsluis. De oude sluis wordt omgebouwd van keersluis
tot schutsluis.
FOTO JOHN DAVIDS/RIJKSWATERSTAAT
Aan boord wonende peuters
kunnen sinds kort weer naar
de kinderopvang in Maas-
bracht. Kindercentrum Drib-
bel is begonnen met een
peutergroep.
FOTO KINDERCENTRUM DRIBBEL
De schippers die altijd de feestdagen in de haven van Maas doorbrengen kunnen gerust zijn.
De nieuwe steigers zijn klaar en mogen gebruikt worden. Ook grotere schepen kunnen er afmeren.
FOTO RIA KAUWENBERG
DORDRECHT -
De OCB-dag stond dit jaar geheel in het teken van
‘persoonscertificering’. Een begrip dat steeds belangrijker wordt
onder andere door de groeiende aandacht voor de persoonlijke
ontwikkeling van het individu en de wens om zich steeds meer te
kunnen onderscheiden ten opzichte van de concurrentie. Een be-
langrijk onderwerp, maar niet alleen in deze tijd. In het najaar van
1913 bespraken drie mannen precies met deze gedachten in het
achterhoofd de toestand van de binnenvaart. De ontwikkelingen
waren na de zeil- en stoomvaart in een stroomversnelling geraakt
met de opkomst van het motorbedrijf en als de schipper zijn
marktpositie wilde behouden, was het noodzakelijk om meer en
betere kennis te vergaren. De Nederlandsche Vereeniging van Ge-
zagvoerders bij de Binnenvaart werd opgericht en de ambitie voor
beter schippersonderwijs was geboren. Jos Hubens, al 20 jaar be-
trokken bij het binnenvaartonderwijs, vertelt graag meer over de-
ze interessante geschiedenis.
